29. dywizjon rakietowy Obrony Powietrznej Nieczajna - historia jednostki. Zobacz zdjęcia z życia dywizjonu [ARCHIWALNE ZDJĘCIA]

29. dywizjon rakietowy OP (wówczas dywizjon ogniowy artylerii rakietowej OPK) sformowany został na mocy rozkazu dowódcy WOPK nr 00103/Org z dnia 26 lipca 1963 r. we wsi Nieczajna koło Obornik.

Formowanie dywizjonu związane było z przeformowaniem 14 samodzielny pułk artylerii przeciwlotniczej (z dniem 01 września 1963 r.) na 14 samodzielny pułk artylerii OPK i przezbrojeniem pułku z 85 mm armat plot. wz. 1939 i 57 mm armat plot na PZR SA–75 Dźwina.

W etacie pułku, poza 29. dr OP, znalazły się jeszcze trzy dywizjony ogniowe i jeden dywizjon techniczny:

• 28 do m. Trzcielin k. Stęszewa;
• 30 do m. Trzaskowo k. Murowanej Gośliny;
• 31 do m. Czołowo k. Kórnika;
• 32 dt m. Biedrusko.

Kadra dywizjonów została przeszkolona na nowy sprzęt w CSS AiR Bemowo Piskie w okresie od 06.05.1963 do 21.09.1963, egzaminy zakończono 10 października. 20 października 1963 zostaje ona skierowana do 9 DA OPK w celu doskonalenia umiejętnosci pracy na sprzęcie. W grudniu 1963 roku kadra przyjmuje PZR SA–75 Dźwina od, przezbrajanych na PZR S–75M Wołchow, dywizjonów 9 DA OPK.

W celu zapewnienia osłony powietrznej dywizjonu przed atakami napadu powietrznego z małych i bardzo małych wysokości, w 1967 roku dywizjon został dozbrojony w baterię 57 mm armat przeciwlotniczych. Ostatnie uzbrojenie dywizjonu stanowił Przeciwlotniczy Zestaw Rakietowy S-75M Wołchow , którego przeznaczeniem było niszczenie celów powietrznych, a w wyjątkowych sytuacjach również naziemnych i nawodnych.

• Obrona przestrzeni powietrznej miasta Poznania przed środkami napadu powietrznego.
• Zwalczanie środków napadu powietrznego zgodnie z otrzymanym zadaniem.
• Utrzymanie nakazanych norm stałej gotowości bojowej, a także utrzymywanie w gotowości do działania systemu mobilizacyjnego rozwinięcia dywizjonu.
• Utrzymywanie nakazanych sił i środków w gotowości do użycia w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych i zagrożenia konfliktem zbrojnym.
• Prowadzenie szkolenia oraz zgrywanie bojowe pododdziałów i komórek organizacyjnych dywizjonu.
• Utrzymanie w gotowości systemu dowodzenia dywizjonem.
• Realizacja współdziałania z innymi pododdziałami pułku oraz innymi jednostkami wojskowymi.

• kpt. Krzysztof Jankowski od 1963 do 1964;
• mjr Bogdan Bogdanowicz od 1964 do 1981;
• kpt. Zdzisław Gładecki od 1981 do 1988;
• mjr Henryk Komorowski od 1988 do 1988;
• ppłk Zdzisław Gładecki od 1988 do 1988;
• mjr Jacek Jasiński od 01.1989 do 06.1989;
• mjr Zygmunt Jędrzejak od 1989 do 1994;
• mjr Janusz Droździk od 1994 do 1996;
• kpt. Zbigniew Tracz od 1996 do 1998;
• mjr Jerzy Gorgol od 1998 do 03.1999 (pełnił obowiązki);
• kpt. Bogdan Pauszek od 04.1999 do 08.1999 (dowódca grupy likwidacyjnej dywizjonu)

29. dywizjon ogniowy OPK powstał jako jeden z pierwszych w pierścieniu obronnym wokół Poznania. Rozlokowany został we wsi Nieczajna pod Obornikami i zabezpieczał północno-zachodnią część strefy ostrzału 79. SPR OPK. Sprzęt bojowy na stanowisku ogniowym rozwinięto w grudniu 1970 roku. Od początku 1964 roku w dywizjonie prowadzono systematyczne szkolenia obsług, a wiosną tego roku przystąpiono do pełnienia dyżurów bojowych w systemie Wojsk OPK.

W latach 1964-1964 w dywizjonie wybudowano bloki: koszarowy i sztabowy. Do 1970 roku wykonano pełną rozbudowę inżynieryjną stanowiska ogniowego. W tym samym roku dywizjon wizytował minister Obrony Narodowej – gen. armii Wojciech Jaruzelski.

W 1989 roku dywizjon przezbrojono z dotychczas posiadanego SA – 75M Dźwina na nowocześniejszy S – 75M Wołochow. Jednostka strzelała bojowo na poligonie w ZSRR w latach 1965, 1969, 1974, 1978, 1988 i na poligonie krajowym w 1995 roku.

Dowództwo dywizjonu utrzymywało bardzo dobre stosunki z władzami Obornik, gdzie mieszkała kadra wraz z rodzinami. Blok wojskowy mieścił się przy ul. Stefanowicza.

Jednostka była jednym z bardziej strategicznych punktów tzw. Rakietowej tarczy stolicy Wielkopolski. Istnienie obiektu było bardzo strzeżone i posiadało najwyższy wymiar utajnienia, do tego stopnia, iż o jego istnieniu nie mieli pojęcia nawet mieszkańcy pobliskich miejscowości. Często gościła kadrę innych jednostek wojskowych, ze względu na posiadany w bliskim sąsiedztwie staw w Objezierzu oraz walory wizualne obiektu i gościnność żołnierzy.

Dywizjon został formalnie rozformowany w 1998 roku. Procedura likwidacyjna trwała do sierpnia 1999 roku.

Obecnie teren, na którym znajdowała się jednostka niszczeje. Pozostały nieliczne ślady, które wskazują na stacjonujące w tamtych terenach niegdyś wojska. Teren zalesiony został oddany regionalnemu nadleśnictwu, a pozostałą część posesji odkupiło od wojska trzech prywatnych inwestorów. Na terenach 29. dywizjonu znajduje się obecnie m.in. strzelnica Nieczajna 33, od niedawna działa tam również Klub Strzelecko-Kolekcjonerski Nieczajna.

*Artykuł udało się zrealizować dzięki wspomnieniom chor. rez. Piotra Niemczyka, który służył w jednostce w latach 1989-1999 (do czasu jej rozwiązania). W trakcie służby wielokrotnie godnie reprezentował 29. dywizjon na wielu konkursach strzeleckich, zdobywając miejsca medalowe. Po rozwiązaniu jednostki służył w 77. dywizjonie rakietowym w Trzaskowie k. Murowanej Gośliny, skąd przeniósł się do 76 dywizjonu rakietowego Sił Powietrznych w Poznaniu, gdzie kontynuował służbę w Wojsku Polskim.

We wrześniu 2003 roku w rejonie Poznania i Powidza rozgrywano największe sojusznicze ćwiczenia lotnicze pod kryptonimem „NATO Air Meet”, prowadzone dotychczas na terytorium Polski. Na słowa uznania w trakcie tego międzynarodowego ćwiczenia zasłużył sobie wówczas m.in. st. chor. sztab. Piotr Niemczyk.

Obecnie emerytowany żołnierz wciąż pracuje w 14. Wojskowym Oddziale Gospodarczym w Poznaniu jako pracownik cywilny. Oprócz pracy zawodowej działa w Wielkopolskim Stowarzyszeniu Aktywnych Rezerwistów w Poznaniu i Klubie Strzeleckim "Tarcza" Szamotuły - gdzie kontynuuje (z licznymi sukcesami) pasję strzelectwa sportowego. Do dziś mieszka w Obornikach. Wraz z innymi mundurowymi, którzy służyli w 29. dywizjonie zorganizował wiele spotkań po latach. Jedno z nich, które cieszyło się najwyższą frekwencją odbyło się w 2019 roku w restauracji Laguna w Obornikach. Kolejne w 2021 roku odbyło się na dziedzińcu byłego 29. dywizjonu.