Jak zmieniła się szkoła na przestrzeni lat?

Dzień Edukacji Narodowej, powszechnie znany jako Dzień Nauczyciela, jest polskim świętem państwowym oświaty i szkolnictwa wyższego, który został ustanowiony 27 kwietnia 1972 roku na mocy ustawy Karty praw i obowiązków nauczyciela. Zgodnie z zapisami rozporządzenia dzień ten jest wolny od zajęć dydaktycznych dla wszystkich pracowników oświaty. 14 października tradycyjnie w ramach podziękowania nauczycielom za ich trud włożony w edukację i wychowanie, uczniowie składają podziękowania oraz życzenia.

Ten, kto chodził do podstawówki dwadzieścia albo trzydzieści lat temu, z pewnością pamięta czasy liczydeł, dzienniczków szkolnych i topornych, ciężkich mikroskopów. Stawiało się na zajęcia praktyczne, jak robienie karmników, czy drabinek do kwiatków. Współczesne pomoce szkolne zmieniły się nie do poznania. Są to najczęściej komputery, ale także tablice interaktywne.

Przeprowadzona w 1999 roku reforma szkolnictwa powołała do życia nowy typ szkoły, obejmujący kształceniem nastolatków między 13 a 16 rokiem życia - gimnazjum. Dawniej plan lekcyjny był bardziej okrojony, ponieważ uczono polskiego, rosyjskiego, rachunków z elementami geometrii, historii, geografii, bloku przyrodniczego, gimnastyki i rysunków. Aktualnie przedmiotów jest znacznie więcej. Kolejną różnicą pomiędzy dawnym a współczesnym szkolnictwem jest to, że uczniowie nie tylko zaczynają weekend już w piątek po południu, ale też cieszą się wieloma dodatkowymi dniami wolnymi od zajęć dydaktycznych, na przykład między Bożym Narodzeniem a Nowym Rokiem.

Mundurki w szkołach
Na początku lat 80. obowiązywały w szkołach podstawowych mundurki, potocznie zwane fartuszkami, ale obowiązek ich noszenia stopniowo zanikał. Były one zrobione z dwóch warstw poliestru i zwykle miały one odcień niebieskiego oraz granatu. Fartuszek chłopięcy przypominał krojem kurtkę pilotkę, który miał kieszonki na piersi, natomiast wersja przeznaczona dla dziewczyn była dłuższa z kieszonkami z boków.

- Mundurki szkolne obowiązywały od I klasy szkoły podstawowej do matury. Obie wersje fartuszka miały biały kołnierzyk przypinany, co ułatwiało jego czyszczenie. W klasach odpowiadających obecnemu gimnazjum, czyli klasie siódmej i ósmej, szkoły podstawowe realistycznie ograniczały się do stosowania wymogu, aby strój ucznia był granatowy. Zadaniem mundurków było zniesienie różnic społecznych między uczniami, ale także uczyć szacunku do tradycji oraz podkreślać przynależność do szkoły - mówi Alina Reich, emerytowana nauczycielka języka polskiego.

Jak zmienił się system oceniania?
Dawniej skala ocen składała się z czterech stopni, gdzie najlepszą oceną była piątka, natomiast dwójka była stopniem niedostatecznym. Aktualnie obowiązuje sześciostopniowa skala ocen, która weszła w życie w 1991 roku, gdzie dwójka zyskała nazwę dopuszczającą.

Czterostopniowa skala obejmuje obecnie już tylko szkoły wyższe. Coraz częściej można spotkać w szkołach edzienniki, które powoli zastępują ich papierowe wersje.

- Coraz więcej szkół odchodzi od tradycyjnego, papierowego dziennika i zamienia go na elektroniczny, aby rodzice mieli większą kontrolę nad wynikami swoich pociech. Zaletą takich dzienników jest poprawa komunikacji, ale także to, że z racji tego, że dane są umieszczane w internecie, mogą kontrolować na bieżąco, bez wychodzenia z domu, postępy uczniów w nauce - mówi Joanna Radziwołek, nauczycielka języka angielskiego.

Lepsze wyposażenie dzisiejszych szkół
Kiedyś nauczyciele posługiwali się podręcznikami, które służyły przez osiem lat szkoły podstawowej. Chętnie sięgano do encyklopedii oraz słowników. Na matematyce używano liczydeł, a z racji, że większość szkół nie posiadała sal gimnastycznych, zajęcia wychowania fizycznego odbywały się na korytarzach.

- Szkolne placówki wyposażone są aktualnie w przestronne sale gimnastyczne, boiska, mają pracownie komputerowe oraz sale dostosowane pod dany przedmiot. Dzięki sprzętom multimedialnym nauczyciele mogą korzystać z pomocy dydaktycznych, a lekcje urozmaicone są filmami oraz ćwiczeniami wykonywanymi na tablicach interaktywnych - informuje pani Alina.

Spędzanie wolnego czasu na przerwie
Przed laty uczniowie spędzali przerwy grając w gumę, czytając książkę lub skacząc na skakance. Współcześnie w dobie intensywnego rozwoju technologii nie dziwi fakt, że komórki stały się nieodłącznym elementem życia dzieci szkolnych.

Aktualnie większość uczniów zamienia rozmowy z kolegami z ławek na gry telefoniczne. Konsekwencją używania elektroniki w czasie przerw jest brak komunikacji z rówieśnikami, co wpływa na osłabienie relacji. Natomiast plusem przemawiających na korzyść smartfonów jest łączność pomiędzy uczniami a rodzicami.

- Uczniowie korzystają z kilkuminutowych przerw na sprawdzanie swoich stron internetowych, a także na wysyłaniu wiadomości do kolegów z klasy, którzy siedzą obok nich. Przez telefony dzieci i młodzież wcale nie rozmawiają, nie integrują się, nie spędzają ze sobą czasu. Uczniowie mają zakaz korzystania z telefonów podczas zajęć, zakłócałoby to pracę nauczyciela. Niestety gadżety elektroniczne odrywają dzieci szkolne od świata realnego - dodaje pani Joanna.