Rok 2018 jest szczególny dla historii Polski. Dokładnie bowiem 100 lat temu w roku 1918, Polska po 123 latach odzyskała swoją niepodległość. Druga połowa 1918 roku obfitowała w wiele wydarzeń związanych z odzyskaniem przez Polskę niepodległości. W całym kraju od listopada do końca roku 1918 Polacy przejmowali władzę z rąk zaborców, tworząc podwaliny administracji terenowej i państwowej.
Sam wybuch Powstania Wielkopolskiego, datowany na 27 grudnia 1918 roku, był efektem wielu działań, podejmowanych w Wielkopolsce już dużo wcześniej. Wydarzenia te przyspieszyły zdecydowanie w momencie, gdy pojawiła się informacja, dotycząca planowanego przyjazdu do Poznania Ignacego Jana Paderewskiego.
Wydarzenia tamtych lat rozgrywały się także na ziemi obornickiej. 26 listopada 1918 roku odbyło się w mieście pierwsze zebranie Powiatowej Rady Ludowej, podczas którego utworzono komisję kontrolną. Tworzyli ją Ksiądz proboszcz Jarczewski, doktor Stefanowicz i H. Skąpska. Rada ustaliła, że na terenie parafii tworzone będą gminne rady, a za ich powołanie odpowiedzialni będą poszczególni proboszczowie.
1 grudnia 1918 roku odbył się publiczny wiec, na którym to dokonano wyboru miejskiej Rady Ludowej oraz podjęto decyzję o utworzeniu Straży Ludowej. Kolejnymi etapami były wybory przedstawicieli do miejskiej Rady Ludowej, a następnie ukonstytuowanie się zarządu. Prezesem wybrano Kazimierza Spicherta, wiceprezesem został Stefan Adamczyk, sekretarzem Stanisław Hojnacki, a skarbnikiem Wiktoria Kaźmierska.
Warto podkreślić, że była to rada tylko i wyłącznie skupiająca Polaków. Pierwsze i podstawowe działania na jakich skupiła się rada wraz z zarządem, dotyczyły zbierania środków na fundusz narodowy oraz przekształcanie szkolnictwa. Nie było to zadanie łatwe, bowiem i ile kolejne gminne rady zbierały składki, to ze szkolnictwem nie było tak łatwo.
Nauczyciele Polacy, w obawie bowiem przed Niemcami nie chcieli współpracować z Radą Ludową. Dopiero kolejne rozmowy prowadzone ze środowiskiem związanym ze szkolnictwem, przyniosły jakieś efekty. Ostatecznie członkowie Towarzystwa Polsko Katolickiego Nauczycieli zostali doradcami Rady Ludowej w kwestiach oświatowych. Inspektorami szkolnymi zostali : nauczyciel z Łukowa - Edmund Sowiński na okręg obornicki. Na okręg Rogoziński mianowano nauczyciela Robińskiego ze Skrzetusza. Bardzo ważnym wydarzeniem była informacja o przejeździe przez Oborniki Ignacego Jana Paderewskiego.
26 grudnia 1918 roku, na spotkanie do Rogoźna pojechali Bolesław Smorawski i Stefan Neyman. Po powitaniach, pociąg ruszył do Obornik. Na stacji oficjeli powitał Stanisław Jordan, a okolicznościowy wiersz wygłosiła Bogumiła Kotecka. Zgromadzeni mieszkańcy miasta wiwatowali hucznie na cześć Paderewskiego i wojsk państw koalicyjnych. Następnie pociąg odjechał w kierunku Poznania, gdzie jeszcze tego samego dnia odbyła się manifestacja.
Pierwsze walki rozpoczęły się dzień później, 27 grudnia 1918 roku, w okolicach Prezydium Policji. Oborniczanie nie uczestniczyli w walkach o Poznań, jednak w tym czasie organizowano już oddział powstańczy. Składał się on z czterdziestu czterech ochotników, dla których broń dostarczył Roman Jankowski i Andrzej Przybecki. Dowódcą oddziału został zawodowy żołnierz w stopniu sierżanta Seweryn Skrzetuski.
Opracowanie historyczne:
Krzysztof Nowacki.
Z okazji tej rocznicy nasza gazeta wspólnie z Burmistrzem Obornik Tomaszem Szramą ogłasza konkurs dotyczący wiedzy na temat tego co działo się w Obornikach w okresie odzyskiwania niepodległości. Wystarczy odpowiedzieć na pytania zamieszczone w ramce a 20 pierwszych osób otrzyma kalendarz ścienny na 2018 rok od burmistrza Tomasza Szramy.
PYTANIA:
1. Kiedy Oborniki odzyskały niepodległość?
2. Co wydarzyło się w Obornikach 26 grudnia 1918 roku?
3. Gdzie stacjonowały oddziały powstańcze w Obornikach?
4. Jaki pomnik stał na rynku do 1919 roku?
5. Jak nazywała się w 1918 roku dzisiejsza ulica Piłsudskiego?
Na odpowiedzi na pytania czekamy do piątku, 12 stycznia. Ślijcie je na adres mailowy [email protected]. Do wygrania jest 20 kalendarzy.
Najlepsze atrakcje Krakowa
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?