Oborniki. Fotograficzny obraz miasta z lat 60 XX wieku w kolorze [ZDJĘCIA]

Fotografie Obornik z lat 60. XX wieku wywołują wspomnienia wśród starszych mieszkańców powiatu obornickiego. Archiwalne czarno-białe zdjęcia pochodzą z repozytorium Rzeki Czasu. Pokolorowane pozwalają wyobrazić sobie, jak miasto wyglądało w rzeczywistych barwach.

Historia Obornik sięga XIII wieku. Początki założenia miasta wiąże się z powstaniem klasztoru Franciszkanów ok. roku 1272. Pierwsza źródłowa wzmianka o Obornikach pochodzi z roku 1299. Dokument został wystawiony w mieście przez Władysława Łokietka. Źródłowe potwierdzenie praw miejskich Obornik znajduje się w dokumencie przechowywanym w toruńskim archiwum, pochodzącym z 1339 roku.

Oborniki cieszyły się przychylnością między innymi króla Władysława Jagiełły, który wielokrotnie w nich przebywał i nadał miastu wiele przywilejów. W XIV–XVI wieku zbudowano murowany zamek starościński i trzy kościoły, z których jeden – farny, zachował się do dziś. W latach 1400–1466 w Krakowie uczyło się dziesięciu studentów z Obornik, między innymi Piotr Wedelicki, który zapisał się w historii Polski jako nadworny lekarz króla Zygmunta Starego.

Zamek obornicki wraz ze znaczną częścią miasta zostały doszczętnie zniszczone podczas tragicznego potopu szwedzkiego z lat 1655–1660. Nie ominęła Obornik wojna siedmioletnia 1756–63 oraz wydarzenia konfederacji barskiej 1768–70.

W roku 1793 Oborniki weszły w skład państwa pruskiego. Zaborca ustanowił Oborniki stolicą powiatu obejmującego swym zasięgiem aż 224 miejscowości, w tym Rogoźno, Szamotuły, Wronki i Murowaną Goślinę. Mieszkańcy Obornik zasłynęli ze swojego patriotycznego ducha. Walczyli oni w powstaniach listopadowym i styczniowym, podczas Wiosny Ludów 1848, a także wspierali materialnie zbrojne wystąpienia powstańców.

W XIX wieku miasto powoli rozwijało się gospodarczo. W 1879 roku Oborniki zyskały połączenie kolejowe z Poznaniem i Piłą, w 1897 roku założono w mieście Spółdzielczy Bank Ludowy. W 1814 roku wybuchł pożar miasta, który przyniósł ogromne straty.

4 stycznia 1919 r. miasto zostało oswobodzone w wyniku działań bojowych.

8 września 1939 roku Oborniki zostały zajęte przez wojska niemieckie. Podczas wojny działała w Obornikach podziemna organizacja harcerska Szare Szeregi, której komendant harcmistrz Jan Miękus został zgładzony w obozie koncentracyjnym Gross Rosen. Miasto zdobyła Armia Czerwona w nocy z 24 na 25 stycznia 1945 roku.

26 stycznia 1945 powołano na burmistrza Mieczysława Łukanowskiego. W 1975 roku zlikwidowano powiat obornicki, a Oborniki włączono do województwa poznańskiego. W efekcie przemian, w roku 1990 pierwszym demokratycznym burmistrzem wybrany został Julian Kubiak. 1 stycznia 1999 roku Oborniki stały się ponownie siedzibą powiatu.

Kolebką miejscowości był zamek zbudowany u ujścia Wełny, w miejscu, gdzie wpływa ona do Warty, blisko drogi do Kołobrzegu. Nie wiadomo, kiedy miasto zostało założone, ale w latach 1525-1272 z inicjatywy księcia Bolesława Pobożnego I jego żony Jolenty, węgierskiej księżniczki założono klasztor Franciszkanów w Obornikach. Dlatego też przypuszcza się, że miasto założono przed rokiem 1272. Zazwyczaj klasztory zakładane były w tym samym czasie, lub też zaraz po otrzymaniu praw miejskich. Założony klasztor długi czas stał opuszczony, ale Franciszkanie powrócili do Obornik około roku 1292.

Z miastem tym wiążą się różne podania i legendy. I tak dla przykładu, gdy w roku Pańskim 1299, odwiedził to miejsce Władysław Łokietek, na niebie dała się ujrzeć bladoczerwona łuna, którą starzy magowie i wróżbici odebrali jako dobrą wróżbę. Po rozbiciu dzielnicowym, które zapoczątkował w roku 1138 Bolesław Krzywousty, upatrywano, że nastaną czasy kiedy to Rzeczpospolita znów będzie zjednoczonym państwem.

Dlatego też Łokietek, książę kujawski, był jedyną nadzieją dla wszystkich Polaków, co ziściło się za jego sprawą w roku 1320. Do dnia dzisiejszego krąży w Obornikach legenda o tym, jak to Łokietek modlił się do Pana Jezusa w pobliskim kościele franciszkańskim, w którym złożył jako dar wotywny piękny złoty pierścień z rubinem w środku. Podobno pierścień ten, zmienia swój kolor, gdy naszej ojczyźnie zagrażają obce mocarstwa, jak to miało miejsce w 1772 roku. Od roku 1394 do 1428, w historii Obornik zapisały się dziesięciokrotne odwiedziny króla Władysława Jagiełły. Ukochał on to miasto, a swojej żonie Soni, kazał właśnie tam zakupywać drogie materie na jej strojne suknie.

Kolejną osobą, która zapisała się w dziejach Polski i pochodziła ona z Obornik był Piotr Wedelicki, który podjął studia w Akademii Krakowskiej, a następnie został nadwornym lekarzem króla Zygmunta Starego. Podobno w każdą noc, poprzedzającą Zaduszki, straszy po ulicach duch Wedelickiego. Oborniki, od zawsze cechowały się ogromnym patriotyzmem. Zatem gdy w roku 1458, naszej ojczyźnie znów zagrażała potęga zakonu krzyżackiego, miasto to wysłało oddział piętnastu pieszych rycerzy, aby wspomógł on chorągiew kaliską w toczonej walce. Przed każdą wigilią, ulicami miasta, przechodzi się orszak wspomnianego rycerstwa, aby nawet po śmierci doglądać je i sprawować nad nim pieczę.